საქართველოში ქრისტიანობა ა.წ. I საუკუნიდან შემოდის. უკვე III საუკუნიდან დასავლეთ საქართველოში გვხვდება რამდენიმე საეპისკოპოსო კათედრა. 318 წლს ქრისტიანობა იბერიის სამეფოში ოფიციალურ რელიგიად გამოცხადდა, მცხეთაში დაიდგა საეპისკოპოსო კათედრა, რომელიც საქართველოში მთავარი იყო... Danarcheni Srulad naxvashi
საქართველოს გაერთიანების პროცესი VIII საუკუნიდან მოყოლებული არ შეწყვეტილა და 978-1001 წლებში ბაგრატ III-ს მიერ იქნა დაგვირგვინებული. დავით IV აღნაშენებელმა კახეთ-ჰერეთი (1104წ.) და თბილისიც (1122წ.) შემოიერთა და ამით ქართული მიწენის შეკრება დასრულდა. XII საუკუნეში საქართველო წინა აზიის უძლიერესი სახელმწიფო იყო, მისი ტერიტორია მთელს ამიერ და იმიერკავკასიას მოიცავდა...
537 წელს ირანელთა მიერ ქართლში (იბერიაში) მეფობის გაუქმების შემდეგ, მას ირანელი მარზპანები განაგებდნენ, მათგან ყველაზე ცნობილნი არიან არვანდ გუშნასპი და ვეჟან ბუზმირი. მალე 571-572 წლებში ამიერკავკასია ანტიირანულმა აჯანყებამ მოიცვა. ქართლშიც დამოუკიდებელი მმართველობა აღდგა, ეს იყო ერისმთავრობის ინსტიტუტი...
ჯერ კიდევ ძვ.წ.VII-VI საუკუნეებიდან ქართლ-კახეთის ტერიტორიაზე ყალიბდება ტომთა გაერთიანებები. ხოლო უკვე IV საუკუნისთვის მცხეთაში ზის ქართლის მამასახლისი. ძვ.წ. 329 წელს აღმოსავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე იბერიის სამეფო ჩამოყალიბდა, მისი დამაარსებელი იყო ფარსმანი (გვიანდელ წყაროებში ფარნავაზის სახელით ცნობილი). ფარნავაზმა თავისი მეფობის პერიოდში მთელი საქართველო გააერთიანა. იგი ფარნავაზიანთა დინასტიის...
ეს სამეფო არსებობდა ძვ.წ.XII-VIII საუკუნეებში, მისი ტერიტორია მოიცავდა ჭოროხის აუზსა და შავი ზღვის სამხრეთ სანაპიროებს. მის დედაქალაქად იხსენიება ზუა. დიაოხის მეფეებიდან...
კოლხეთის პირველი სამეფო (კოლხა) წარმოიქმნა რიონისა და ჭოროხის აუზში დაახლ. ძვ.წ.XV-XIV საუკუნეებში. მისი დედაქალაქი იყო აია ანუ დღევანდელი ქუთაისი. კოლხეთის ამ სამეფოს მეფეებიდან ცნობილია მხოლოდ ლეგენდარული აიეტი რომელიც ძვ.წ.XIII საუკუნის შუა წლებში მეფობდა. ძვ.წ.VIII საუკუნის 50-იან წლებში კოლხამ დაიპყრო თავისი მეზობელი დიაოხი, მაგრამ მალევე განადგურდა მომთაბარე ტომების კიმერიელების და სკვითების შემოსევების შედეგად (დაახ. ძვ.წ.730-720წწ).
ძვ.წ.ძვ.წ.VI საუკუნეში ხელახლა ჩნდება კოლხეთის სამფო (დედაქალაქი ციხე-გოჯი), რომლის მეფეებიდან (თუ მმართველებიდან) ცნობილნი არიან:
სავლაკი
ქუჯი ''ერისთავი''
აკე
ძვ.წ.V-საუკუნე...
ეს სამეფო არსებობდა ძვ.წ.XII-VIII საუკუნეებში, მისი ტერიტორია მოიცავდა ჭოროხის აუზსა და შავი ზღვის სამხრეთ სანაპიროებს. მის დედაქალაქად იხსენიება ზუა. დიაოხის მეფეებიდან...